Schijnzelfstandigheid, ook wel verkapt dienstverband genoemd, is de laatste tijd een hot topic onder zzp’ers en startende ondernemers. Je hebt vast weleens gehoord van de Wet DBA, die bedoeld is om te controleren of iemand écht als zelfstandige werkt of stiekem een soort werknemer is. Vanaf 2025 gaat de Belastingdienst hier strenger op letten, en dat kan voor best wat spanning zorgen.

De kernboodschap die je moet onthouden? Een eigen website is niet alleen een visitekaartje voor je professionele uitstraling, maar ook een belangrijk signaal dat je echt als zelfstandige werkt en geen schijnzelfstandige bent. Zo laat je aan opdrachtgevers (én aan de Belastingdienst) zien dat je serieus bezig bent met je bedrijf.

Waarom is dit vooral voor zzp’ers en startende ondernemers zo belangrijk? Nou, als je net begint of nog geen grote klantenbase hebt, is online zichtbaarheid vaak de sleutel tot nieuwe opdrachten. Een eigen website versterkt niet alleen je professionele imago, maar kan ook helpen om duidelijkheid te scheppen over jouw rol als ondernemer. Hierdoor verklein je het risico dat je in een verkapt dienstverband belandt en loop je minder kans op gedoe met de Wet DBA.

Wat is Schijnzelfstandigheid?

Schijnzelfstandigheid houdt in dat je werkt als zzp’er, maar eigenlijk dezelfde positie hebt als een normale werknemer binnen een bedrijf. Met andere woorden: je staat op papier wel ingeschreven als zelfstandige, maar in de praktijk heb je weinig tot geen vrijheid in hoe, wanneer en voor wie je werkt. Dit noemen we ook wel een verkapt dienstverband.

Schijnzelfstandigheid vs. Verkapt Dienstverband

Een verkapt dienstverband ontstaat als jouw relatie met de opdrachtgever bijna identiek is aan die van een werknemer met een werkgever. Denk aan vaste werktijden, weinig ruimte om eigen beslissingen te nemen of zelfs het dragen van bedrijfskleding. Hierdoor lijkt jouw “zelfstandige” rol veel meer op een vaste baan, alleen dan zonder de bijbehorende rechten (zoals doorbetaalde vakantie of een vast salaris).

Waarom is dit zo belangrijk voor zzp’ers?

Vooral met de strengere handhaving vanaf 2025 is het extra belangrijk om duidelijk te kunnen aantonen dat je écht zelfstandig bent. De Belastingdienst let namelijk steeds beter op of je als zzp’er niet stiekem in een verkapt dienstverband zit. Als je dan niet kunt bewijzen dat je onafhankelijk werkt, loop je het risico op boetes of naheffingen. En dat kan aardig in de papieren lopen! Daarom is het dus superbelangrijk om te laten zien dat je zelf je opdrachtgevers kiest, eigen tarieven hanteert en ook echt een ondernemersrisico draagt.

Wet DBA en de Gevolgen voor ZZP’ers

Overzicht Wet DBA

De Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA) is in 2016 geïntroduceerd om schijnzelfstandigheid te voorkomen. De bedoeling is dat je als zzp’er samen met je opdrachtgever duidelijk kunt laten zien dat jij daadwerkelijk zelfstandig werkt, en niet stiekem in loondienst bent. Voorheen had je de VAR (Verklaring Arbeidsrelatie), maar die is vervangen door de Wet DBA.

Het idee achter deze wet is dat de Belastingdienst beter kan controleren of er geen verkapte dienstverbanden zijn. Werk je echt als zelfstandige? Dan is er niks aan de hand. Maar ben je eigenlijk een gewone werknemer—zonder de rechten van een werknemer—dan ben je volgens de Wet DBA schijnzelfstandig.

Strengere handhaving

De Belastingdienst gaf zzp’ers en opdrachtgevers eerst wat tijd om aan de nieuwe regels te wennen. Maar vanaf 1 januari 2025 gaat het roer om: dan wordt de Wet DBA strenger gehandhaafd. Bovendien kun je vanaf 2026 ook daadwerkelijk boetes krijgen als jij of je opdrachtgever de wet niet goed naleeft. Dat betekent dat iedereen extra scherp moet zijn: je moet kunnen aantonen dat je geen loondienst-relatie hebt en dus écht zelfstandig werkt.

Wat zijn de mogelijke sancties en boetes?

• Naheffingen: als de Belastingdienst vindt dat je eigenlijk in loondienst was, kan er een naheffing op loonheffingen volgen.
• Boetes: wanneer de Belastingdienst bewijs heeft dat er opzettelijk regels zijn omzeild, kunnen er vanaf 2026 forse boetes worden uitgedeeld.

Tips om DBA-proof te werken EN VERKAPTE DIENSTVERBAND TE VOORKOMEN

Om gedoe te voorkomen, is het handig om een paar dingen goed op orde te hebben:

1. Werk met Meerdere Opdrachtgevers
Door voor verschillende klanten te werken, laat je zien dat je niet afhankelijk bent van één opdrachtgever. Dit maakt duidelijk dat je echt als zelfstandige opereert en niet in loondienst bent. Het helpt bovendien om je omzet te spreiden en je netwerk te vergroten, waardoor je minder risico loopt als een opdrachtgever afhaakt.

2. Vermijd een Gezagsverhouding
Als zzp’er bepaal jij hoe, wanneer en waar je werkt. Krijg je aanwijzingen zoals vaste werktijden of werkwijzen die sterk lijken op die van een werknemer? Dan lijkt het al snel op een verkapt dienstverband. Zorg er dus voor dat de opdrachtgever geen (te) grote stempel drukt op de manier waarop jij je opdrachten uitvoert.

3. Gebruik Eigen Materialen en Software
Werk je altijd met de laptop, e-mail en programmatuur van je opdrachtgever? Dan ga je al gauw lijken op een gewone werknemer. Gebruik daarom je eigen spullen waar mogelijk. Zo kun je beter laten zien dat je een zelfstandige bent die zelf de regie heeft over de uitvoering van het werk.

4. (Model)overeenkomsten & Goede Contracten
In een modelovereenkomst staat precies hoe jouw werkrelatie met de opdrachtgever is geregeld. Controleer regelmatig of deze overeenkomsten nog kloppen met de praktijk, zodat je voorkomt dat ze in strijd zijn met de Wet DBA. Heldere afspraken over tarief, vervanging en werkwijze maken de scheidslijn tussen ondernemer en opdrachtgever meteen duidelijker.

5. Houd het Ondernemersrisico bij Jezelf
Als zzp’er draag je je eigen risico’s. Dat betekent dat je niet alleen opdrachten uitvoert, maar ook zelf verantwoordelijk bent voor zaken als administratie, marketing en verzekeringen. Door te investeren in je eigen bedrijf en je eigen koers te bepalen, is het voor iedereen zichtbaar dat je geen werknemer bent.

6. Communiceer Duidelijk met je Opdrachtgever
Maak van tevoren altijd goede afspraken over deadlines, werkwijze en facturatie. Geef ook aan dat je voor meerdere klanten werkt, want dat benadrukt nog eens dat je niet exclusief verbonden bent aan één partij. Een open en transparante communicatie voorkomt misverstanden en maakt je professionaliteit zichtbaar.

7. Bewijs van Ondernemerschap
Zorg dat je zichtbaar bent als ondernemer: sta ingeschreven bij de KvK, heb een btw-nummer en gebruik je eigen huisstijl. Een eigen website en e-mailadres in plaats van “@opdrachtgever.nl” laten meteen zien dat je onafhankelijk bent. Dit soort details helpen om afstand te houden van de typische werknemer-werkgeverrelatie.

Door deze zaken op orde te hebben, laat je aan zowel de Belastingdienst als je opdrachtgever zien dat jij geen schijnzelfstandige bent, maar een échte zelfstandige die zijn of haar eigen koers vaart.

Klaar voor een Professionele Website die Jouw Onderneming Laat Stralen?

Bij Beyond krijg je meer dan alleen een mooi ontwerp: je krijgt een website die je zelf kunt beheren, uitbreiden én optimaliseren voor Google. Of je nu alles uit handen wilt geven of juist zelf de touwtjes in handen wilt houden, ik help je om de perfecte oplossing te vinden.

• Website op maat: Wil je een uniek design met alle functies die je nodig hebt (denk aan boekingssystemen of een overzicht van je diensten)? Ik neem het hele traject voor je uit handen, zodat jij je kunt focussen op wat je het liefst doet: ondernemen.
• Maak je eigen website: Liever zelf bouwen, maar geen idee waar je moet beginnen? In slechts één week, met persoonlijke begeleiding en een vooropgezette WordPress-template, creëer je een professionele website waar je trots op bent.

Vraag een website aan.